Merkezi Yardımlar
Yaşlı Aylığı
YAŞLI AYLIĞI
Yaşlı aylığı;
· 65 yaşını doldurmuş olan,
· Aylıktan faydalanmayacaklar arasında
sayılmayan,
· Hane içinde kişi başına düşen geliri, asgari ücretin aylık net tutarının
1/3’ünden az olan,
kişilere bağlanır.
AYLIKTAN FAYDALANAMAYACAKLAR
Hangi ad altında
olursa olsun sosyal güvenlik kurumlarından bir gelir veya aylık hakkından
faydalananlar ile isteğe bağlı prim ödeyenler dâhil olmak üzere sosyal güvenlik
kurumlarına uzun vadeli sigorta kolları kapsamında sigortalı olmayı
gerektirecek şekilde bir işte çalışanlar,
31/5/2006 tarihli ve
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 60 ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı
sayılanlar (Provizyon sorgusu sonucu kapsamı 60/g olarak görülenler),
Nafaka bağlanmış veya
bağlanması mümkün olanlar,
Herhangi bir şekilde
hane içinde kişi başına düşen gelir tutarı, muhtaçlık sınırına eşit veya
üzerinde olanlar ile aynı tutara eşit veya üzerinde gelir sağlaması mümkün
olanlar,
Kamu veya özel kurum
ve kuruluşlarda iaşe ve ibateleri dâhil olmak üzere sürekli bakımı yapılan veya
yaptırılanlar ile 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanun kapsamında kendilerine harçlık bağlananlar, (Huzurevi, Bakım Merkezi
vb), (Ek:6/2/2014 kabul tarihli ve 6518 sayılı Kanunla)
MUHTAÇLIK
Muhtaçlık sınırı: Her ne nam
altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle hane
içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için
belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünü ifade
etmektedir.
Muhtaçlık; gelir,
servet ve harcamalar esas alınarak aşağıdaki şekilde belirlenir.
Hanenin gelir durumu;
1) Tespit / beyan edilen aylık
net maaş, ücret, nafaka, yevmiye ve diğer gelirlerin yıllık tutarının aylık
ortalaması,
2) Hanenin
ikamet ettiği konut haricinde diğer konutları için (takdir edilen / beyan
edilen) rayiç bedelinin
240’ta biri ve (takdir edilen / beyan edilen) kira getirisinin toplamı,
3) İkamet edilen konut haricindeki konut için
kira geliri elde edilmiyorsa veya kira geliri beyan edilmiyorsa konutun rayiç
bedelinin 120’de biri,
4) Dükkânlar
için rayiç bedelin 240’ta biri ve (takdir edilen / beyan edilen) kira
getirisinin toplamı,
5) Dükkân
için kira geliri elde edilmiyorsa veya kira geliri beyan edilmiyorsa dükkânın
rayiç bedelinin 120’de biri,
6) Hanenin
arazi, tarla ve benzeri için rayiç bedelin 240’ta biri ve (takdir edilen /
beyan edilen) aylık (zirai/ticari/kira ve benzerleri) getirisinin toplamı,
7) Hanenin
binek aracı için aracın kasko/rayiç bedelinin 120’de biri,
8) Hanenin
ticari/ zirai amaçlı aracı için aracın kasko bedelinin 120’de biri, kasko bedelinin
belirlenememesi halinde ise rayiç bedelinin 120’de biri ile bu araçların
(takdir / beyan edilen) aylık (zirai/ticari/kira ve benzerleri) getirisinin
toplamı,
9) Hanenin
büyük ve küçükbaş hayvanları için il/ ilçe gıda tarım ve hayvancılık müdürlüklerinden
temin edilen yıllık getiri miktarının aylık tutarı,
10) Hanenin
tespit / beyan edilen banka mevduatları için aylık faiz getirisinin iki katı
tutar,
11) 2022
sayılı Kanun gereğince bağlanan aylıklar hariç olmak kaydıyla,24/5/1983
tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanununun Ek 7 nci maddesi gereğince
yapılan evde bakım ödemeleri
DÂHİL, sürekli
ve düzenli olarak alınan şartlı eğitim yardımı, şartlı sağlık yardımı, eşi
vefat etmiş kadınlara yönelik yardım, muhtaç asker ailelerine yönelik yardım,
burs, harçlık gibi nakdî olarak verilmekte olan sosyal yardımların aylık
ortalaması,
12) Aynı
hanede ikamet etmemesine rağmen nafaka yükümlüleri tarafından sağlanan destek
tutarı,
13) Tarımsal
destek geliri tutarı,
14) Uzun
vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olmayı gerektirecek
şekilde çalışanların gelirleri,
15) Diğer
gelirlerin toplamının aylık ortalaması,
dahil edilerek
yapılan hesaplama ile belirlenir.
Ø (a) maddesinde yer
alan taşınır ve taşınmazların tespit edilen rayiç bedellerine ilişkin
değerlendirmeyi Mütevelli Heyeti yapar.
Ø Hanenin harcama
durumu; emsal kira
bedeli HARİÇ gıda,
giyim, ısınma, eğitim, sağlık, ulaşım, eğlence ve benzerlerine yapılan yıllık
ödemelerin aylık ortalaması dâhil edilerek yapılan hesaplama ile belirlenir.
Ø Harcamalar, hanenin
gelir seviyesinin bir göstergesi olarak dikkate alınır. Emsal KİRA BEDELİ DIŞINDAKİ harcamalar birinci fıkranın (a)
bendine göre hesaplanacak gelir tutarından hiçbir şekilde çıkarılamaz.
Ø Hanenin tespit/beyan
edilen harcamalarının (a) maddesine göre tespit edilen gelir tutarından fazla
olması durumunda harcama ve gelir arasındaki fark gelire eklenir.
Ø (a) maddesine göre
tespit edilen gelir tutarının beyan/tespit edilen harcama düzeyinin üzerinde
olması durumunda harcamalar gelire eklenmez.
Değerlendirmeler sonucu hane içinde kişi
başına düşen geliri muhtaçlık sınırının altında olanlara aylık
bağlanır.
ÖDEME
Mütevelli Heyeti
kararı ile muhtaçlığı tespit edilerek aylığı bağlanan kişilerin aylığa hak
kazandıkları tarih, başvuru tarihini takip eden aybaşıdır.
Tüm ödemeler (Başvuru
tarihi itibarıyla hak ettiği ödemeler, dönem ödemleri, ek ödemler vb.) Mart,
Haziran, Eylül ve Aralık aylarında yapılır.
Bu ödemeler dönem
ödemesinin yapılacağı ayın;
· Hak sahibinin doğum
yılının son rakamı 0 ve 5 ise 5’inde,
· Hak sahibinin doğum
yılının son rakamı 1 ve 6 ise 6’sında,
· Hak sahibinin doğum
yılının son rakamı 2 ve 7 ise 7’sinde,
· Hak sahibinin doğum
yılının son rakamı 3 ve 8 ise 8’inde,
· Hak sahibinin doğum
yılının son rakamı 4 ve 9 ise 9’unda;
başlamak üzere PTT’ye
yatırılır ve herhangi bir PTT şubesinden tahsil edilebilir. Ödemeler
yatırıldığı tarihten itibaren 6 ay boyunca PTT’de bekletilir ve 6 aylık bekleme
süresinin bitmesini müteakip Bakanlığımız hesaplarına iade edilir.
Vatandaşlar
tarafından zamanında çekilmediği/çekilemediği için Bakanlığımıza iade edilen
aylıklar, kişinin talep etmesi
halinde Vakıf görevlisi
tarafından “iade ekleme” menüsü
kullanılarak takip eden ilk ödeme
döneminde ödenir. Yapılan bu ödemelerde Mütevelli Heyet Kararı gerekmemekte, bu
işlem Mütevelli Heyet Toplantısı gündemine bilgi olarak sunulmaktadır.
Vatandaşların talebi
doğrultusunda ödemeler kişilerin ADNKS’de kayıtlı adreslerinde
gerçekleştirilebilmektedir. Bu talep aylık başvurusu sırasında alınabileceği
gibi “Kabul Edildi” durumundaki bir yardımın “Yardım Detayı” ekranından da
alınabilmektedir.
AYLIKLARIN DURDURULMASI
Adres Değişikliği
Aylık almakta iken
ikametgâhını başka Vakfın görev alanına girecek şekilde değiştirenler sistemde
görev listesine düşer. Bu göreve istinaden Vakıf görevlisi tarafından hane
transferi işlemleri başlatılır. “Adres Değişikliği” şeklinde alınan Mütevelli
Heyet Kararı ile aylıkları kesilir.
Ödeme dönemleri
öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde, görev
listesine düştüğü halde işlemi yapılmayanların aylıkları sistem tarafından
feshedilir.
Bu durumlarda
kişilerin 1 yıl içinde yeni ikametgâhlarındaki Vakfa başvurması gerekmekte
olup, muhtaçlığının devam ettiğinin Mütevelli Heyeti tarafından tespiti halinde
aylıkları durdurulduğu tarihten itibaren yeniden başlatılır. Bu süre zarfında alamadığı
aylıklar takip eden ilk ödeme döneminde kendisine ödenir.
Geçici olarak
durdurulduğu tarihi takip eden 1 yıl içinde başvuru yapmadığı takdirde kişinin
aylığı sistem tarafından tamamen feshedilir.
AYLIKLARIN KESİLMESİ
Aşağıdaki durumlarda aylıklar
feshedilir ve aylığı feshedilenlerin yeniden aylık talebinde bulunmaları
halinde başvurular yeni başvuru olarak değerlendirilir.
Ölüm
Ödeme dönemleri
öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde öldüğü
tespit edilenlerin aylıkları sistem tarafından feshedilir.
Bununla birlikte,
ölen kişi için PTT’ye yatırılan aylıkların bekleme süresi bitiminde (6 ay)
kuruma iadesi gerekmektedir Varis
ekleme işleminin iade ekleme işleminden önce yapılması gerekmektedir. İadenin sisteme düşmesini müteakip
Vakıf tarafından iade ekleme işlemi gerçekleştirilir. İade eklenmediği sürece
varisler ödemeyi alamayacaklardır. Varisler kendilerine düşen payı, iade ekleme
işlemini takip eden ilk ödeme döneminde IBAN’larından tahsil edebileceklerdir.
Feragat
Aylık sahibinin kendi
isteği ile aylıktan faydalanmak istemediğinin yazılı olarak bildirilmesidir. Vakfa verilen
bu dilekçe Mütevelli Heyet toplantısında “Feragat” nedeniyle feshedilmek
suretiyle karara bağlanır.
Muhtaçlığın kalkması
Merkezi ve
sosyal incelemelerden elde edilen bilgiler doğrultusunda muhtaç olmadığına
karar verilen kişilerin aylıkları Mütevelli Heyet Kararı ile “Muhtaç Olmama”
nedeniyle feshedilir.
Sosyal güvenlik kaydının
tespit edilmesi
Ödeme dönemleri
öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde aylık sahibinin sosyal güvenlik kaydı çıkması halinde
aylıkları sistem tarafından feshedilir.
Türk
vatandaşlığından çıkarılması, Türk vatandaşlığını muhafaza edenler hariç
yabancı memleket uyruğuna girmesi
Ödeme dönemleri
öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde bu durumların tespit edilmesi halinde aylıkları sistem tarafından
feshedilir.
Aylığın 1 yıl boyunca
aralıksız olarak alınmaması
Ödeme dönemleri
öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde aylığı bir
yıl boyunca aralıksız olarak almadığı tespit edilenlerin aylıkları sistem
tarafından aylığın alınmadığı tarihi takip eden ilk dönem başından itibaren
feshedilir. Bu maddede esas olan
aylığın aralıksız olarak 4 dönem boyunca alınmamasıdır. Aylıkların düzensiz bir
şekilde alınmış olması, 4 dönem aralıksız alınmama şartını sağlamadığından,
aylığın feshedilmesine neden olmayacaktır.
