ENGELLİ AYLIĞI

%40-69 Arası Engelli aylığı:

·         18 yaşından büyük ve 65 yaşından küçük olan,

·         %40-%69 arası engelli olan,

·         Aylıktan faydalanmayacaklar arasında sayılmayan,

·         Hane içinde kişi başına düşen geliri, asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az olan,

 kişilere bağlanır.

%70 ve Üzeri Engelli Aylığı;

·         18 yaşından büyük olan,

·         %70 ve üzeri engelli olan,

·         Aylıktan faydalanmayacaklar arasında sayılmayan,

·         Hane içinde kişi başına düşen geliri, asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az olan,

 kişilere bağlanır.

AYLIKTAN FAYDALANAMAYACAKLAR

Hangi ad altında olursa olsun sosyal güvenlik kurumlarından bir gelir veya aylık hakkından faydalananlar ile isteğe bağlı prim ödeyenler dâhil olmak üzere sosyal güvenlik kurumlarına uzun vadeli sigorta kolları kapsamında sigortalı olmayı gerektirecek şekilde bir işte çalışanlar,

31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanlar (Provizyon sorgusu sonucu kapsamı 60/g olarak görülenler),

Nafaka bağlanmış veya bağlanması mümkün olanlar,

Herhangi bir şekilde hane içinde kişi başına düşen gelir tutarı, muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde olanlar ile aynı tutara eşit veya üzerinde gelir sağlaması mümkün olanlar,

Kamu veya özel kurum ve kuruluşlarda iaşe ve ibateleri dâhil olmak üzere sürekli bakımı yapılan veya yaptırılanlar ile 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanun kapsamında kendilerine harçlık bağlananlar, (Huzurevi, Bakım Merkezi vb), (Ek:6/2/2014 kabul tarihli ve 6518 sayılı Kanunla)

MUHTAÇLIK

Muhtaçlık sınırı: Her ne nam altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı 16 yaşından büyükler için belirlenmiş olan asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünü  ifade etmektedir.

Muhtaçlık; gelir, servet ve harcamalar esas alınarak aşağıdaki şekilde belirlenir.

Hanenin gelir durumu;

1)     Tespit / beyan edilen aylık net maaş, ücret, nafaka, yevmiye ve diğer gelirlerin yıllık tutarının aylık ortalaması,

2)        Hanenin ikamet ettiği konut haricinde diğer konutları için (takdir edilen / beyan edilen)  rayiç bedelinin 240’ta biri ve (takdir edilen / beyan edilen) kira getirisinin toplamı,

3)      İkamet edilen konut haricindeki konut için kira geliri elde edilmiyorsa veya kira geliri beyan edilmiyorsa konutun rayiç bedelinin 120’de biri,

4)     Dükkânlar için rayiç bedelin 240’ta biri ve (takdir edilen / beyan edilen) kira getirisinin toplamı,

5)    Dükkân için kira geliri elde edilmiyorsa veya kira geliri beyan edilmiyorsa dükkânın rayiç bedelinin 120’de biri,

6)    Hanenin arazi, tarla ve benzeri için rayiç bedelin 240’ta biri ve (takdir edilen / beyan edilen) aylık (zirai/ticari/kira ve benzerleri) getirisinin toplamı,

7)        Hanenin binek aracı için aracın kasko/rayiç bedelinin 120’de biri,

8)      Hanenin ticari/ zirai amaçlı aracı için aracın kasko bedelinin 120’de biri, kasko bedelinin belirlenememesi halinde ise rayiç bedelinin 120’de biri ile bu araçların (takdir / beyan edilen) aylık (zirai/ticari/kira ve benzerleri) getirisinin toplamı,

9)     Hanenin büyük ve küçükbaş hayvanları için il/ ilçe gıda tarım ve hayvancılık müdürlüklerinden temin edilen yıllık getiri miktarının aylık tutarı,

10)   Hanenin tespit / beyan edilen banka mevduatları için aylık faiz getirisinin iki katı tutar,

11)    2022 sayılı Kanun gereğince bağlanan aylıklar hariç olmak kaydıyla, 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanununun Ek 7 nci maddesi gereğince yapılan evde bakım ödemeleri DÂHİL, sürekli ve düzenli olarak alınan şartlı eğitim yardımı, şartlı sağlık yardımı, eşi vefat etmiş kadınlara yönelik yardım, muhtaç asker ailelerine yönelik yardım, burs, harçlık gibi nakdî olarak verilmekte olan sosyal yardımların aylık ortalaması,

12)   Aynı hanede ikamet etmemesine rağmen nafaka yükümlüleri tarafından sağlanan destek tutarı,

13)    Tarımsal destek geliri tutarı,

14)   Uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışanların gelirleri,

15)    Diğer gelirlerin toplamının aylık ortalaması,

dahil edilerek yapılan hesaplama ile belirlenir.

Ø  (a) maddesinde yer alan taşınır ve taşınmazların tespit edilen rayiç bedellerine ilişkin değerlendirmeyi Mütevelli Heyeti yapar.

Ø  Hanenin harcama durumu; emsal kira bedeli HARİÇ gıda, giyim, ısınma, eğitim, sağlık, ulaşım, eğlence ve benzerlerine yapılan yıllık ödemelerin aylık ortalaması dâhil edilerek yapılan hesaplama ile belirlenir.

Ø  Harcamalar, hanenin gelir seviyesinin bir göstergesi olarak dikkate alınır. Emsal KİRA BEDELİ DIŞINDAKİ harcamalar birinci fıkranın (a) bendine göre hesaplanacak gelir tutarından hiçbir şekilde çıkarılamaz.

Ø  Hanenin tespit/beyan edilen harcamalarının (a) maddesine göre tespit edilen gelir tutarından fazla olması durumunda harcama ve gelir arasındaki fark gelire eklenir.

Ø  (a) maddesine göre tespit edilen gelir tutarının beyan/tespit edilen harcama düzeyinin üzerinde olması durumunda harcamalar gelire eklenmez.

Değerlendirmeler sonucu hane içinde kişi başına düşen geliri muhtaçlık sınırının altında olanlara aylık bağlanır.

ÖDEME

Mütevelli Heyeti kararı ile muhtaçlığı tespit edilerek aylığı bağlanan kişilerin aylığa hak kazandıkları tarih, başvuru tarihini takip eden aybaşıdır.

Tüm ödemeler (Başvuru tarihi itibarıyla hak ettiği ödemeler, dönem ödemleri, ek ödemler vb.) Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında yapılır.

Bu ödemeler dönem ödemesinin yapılacağı ayın;

·      Hak sahibinin doğum yılının son rakamı 0 ve 5 ise 5’inde,

·      Hak sahibinin doğum yılının son rakamı 1 ve 6 ise 6’sında,

·      Hak sahibinin doğum yılının son rakamı 2 ve 7 ise 7’sinde,

·      Hak sahibinin doğum yılının son rakamı 3 ve 8 ise 8’inde,

·      Hak sahibinin doğum yılının son rakamı 4 ve 9 ise 9’unda;

başlamak üzere PTT’ye yatırılır ve herhangi bir PTT şubesinden tahsil edilebilir. Ödemeler yatırıldığı tarihten itibaren 6 ay boyunca PTT’de bekletilir ve 6 aylık bekleme süresinin bitmesini müteakip Bakanlığımız hesaplarına iade edilir.

Vatandaşlar tarafından zamanında çekilmediği/çekilemediği için Bakanlığımıza iade edilen aylıklar, kişinin talep etmesi halinde Vakıf görevlisi tarafından “iade ekleme” menüsü kullanılarak takip eden ilk ödeme döneminde ödenir. Yapılan bu ödemelerde Mütevelli Heyet Kararı gerekmemekte, bu işlem Mütevelli Heyet Toplantısı gündemine bilgi olarak sunulmaktadır.

Vatandaşların talebi doğrultusunda ödemeler kişilerin ADNKS’de kayıtlı adreslerinde gerçekleştirilebilmektedir. Bu talep aylık başvurusu sırasında alınabileceği gibi “Kabul Edildi” durumundaki bir yardımın “Yardım Detayı” ekranından da alınabilmektedir.

AYLIKLARIN DURDURULMASI

Adres Değişikliği

Aylık almakta iken ikametgâhını başka Vakfın görev alanına girecek şekilde değiştirenler sistemde görev listesine düşer. Bu göreve istinaden Vakıf görevlisi tarafından hane transferi işlemleri başlatılır. “Adres Değişikliği” şeklinde alınan Mütevelli Heyet Kararı ile aylıkları kesilir.

Ödeme dönemleri öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde, görev listesine düştüğü halde işlemi yapılmayanların aylıkları sistem tarafından feshedilir.

Bu durumlarda kişilerin 1 yıl içinde yeni ikametgâhlarındaki Vakfa başvurması gerekmekte olup, muhtaçlığının devam ettiğinin Mütevelli Heyeti tarafından tespiti halinde aylıkları durdurulduğu tarihten itibaren yeniden başlatılır. Bu süre zarfında alamadığı aylıklar takip eden ilk ödeme döneminde kendisine ödenir.

Geçici olarak durdurulduğu tarihi takip eden 1 yıl içinde başvuru yapmadığı takdirde kişinin aylığı sistem tarafından tamamen feshedilir.

Rapor Süresinin Dolması

Süreli raporu bulunanlar için, raporun Sağlık Bakanlığı veri tabanından temin edilemediği durumlarda, rapor süresi dolmasına rağmen yeni raporunu Vakfa teslim etmeyenlerin aylıkları ödeme dönemleri öncesi yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde sistem tarafından kesilir. Rapor süresinin dolum tarihinden itibaren 1 yıl içinde yeni rapor getirilmesi halinde aylıkları durdurulduğu tarihten itibaren yeniden başlatılır.

AYLIKLARIN KESİLMESİ

Aşağıdaki durumlarda aylıklar feshedilir ve aylığı feshedilenlerin yeniden aylık talebinde bulunmaları halinde başvurular yeni başvuru olarak değerlendirilir.

Engelliler için sağlık kurulu raporu geçerlilik süresi “sürekli” olanların fesih tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde aylık talebinde bulunmaları halinde rapor istenilmez. 5 yıl geçtikten sonra başvuruda bulunulması halinde eski ama geçerli ya da yeni tarihli bir raporun ibrazı gerekmektedir.

Ölüm

Ödeme dönemleri öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde öldüğü tespit edilenlerin aylıkları sistem tarafından feshedilir.

Bununla birlikte, ölen kişi için PTT’ye yatırılan aylıkların bekleme süresi bitiminde (6 ay) kuruma iadesi gerekmektedir Varis ekleme işleminin iade ekleme işleminden önce yapılması gerekmektedir. İadenin sisteme düşmesini müteakip Vakıf tarafından iade ekleme işlemi gerçekleştirilir. İade eklenmediği sürece varisler ödemeyi alamayacaklardır. Varisler kendilerine düşen payı, iade ekleme işlemini takip eden ilk ödeme döneminde IBAN’larından tahsil edebileceklerdir. 

Feragat

Aylık sahibinin kendi isteği ile aylıktan faydalanmak istemediğinin yazılı olarak bildirilmesidir. Vakfa verilen bu dilekçe Mütevelli Heyet toplantısında “Feragat” nedeniyle feshedilmek suretiyle karara bağlanır.

Muhtaçlığın kalkması

Merkezi ve sosyal incelemelerden elde edilen bilgiler doğrultusunda muhtaç olmadığına karar verilen kişilerin aylıkları Mütevelli Heyet Kararı ile “Muhtaç Olmama” nedeniyle feshedilir.

ENGEL oranının %40’ın altına düşmesi

Engel oranı, Kanuna göre aylık bağlanması gereken oranın altına düşenlerin aylıkları engelliler için sağlık kurulu rapor tarihini takip eden dönem başından itibaren kesilir. Rapor tarihi sisteme girilerek “Engel oranının %40’ın altına düşmesi” nedeniyle Mütevelli Heyet Kararı ile aylıklar feshedilir. Raporun Sağlık Bakanlığı veri tabanından temin edilemediği durumlarda, rapor tarihinden itibaren 3 ay içinde yeni raporunu Vakfa teslim etmeyenlerin aldıkları yersiz ödemeler ödeme tarihinden tahsil tarihine kadar geçen süre için kanuni faizi ile birlikte borç tahakkuk ettirilir. Bu işlemler Bakanlık tarafından yerine getirilir.

Sosyal güvenlik kaydının tespit edilmesi

Ödeme dönemleri öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesindeaylık sahibinin sosyal güvenlik kaydı çıkması halinde aylıkları sistem tarafından feshedilir.

Türk vatandaşlığından çıkarılması, Türk vatandaşlığını muhafaza edenler hariç yabancı memleket uyruğuna girmesi

Ödeme dönemleri öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesindebu durumların tespit edilmesi halinde aylıkları sistem tarafından feshedilir.

Aylığın 1 yıl boyunca aralıksız olarak alınmaması

Ödeme dönemleri öncesi sistem aracılığıyla yapılan merkezi sorgulamalar neticesinde aylığı bir yıl boyunca aralıksız olarak almadığı tespit edilenlerin aylıkları sistem tarafından aylığın alınmadığı tarihi takip eden ilk dönem başından itibaren feshedilir. Bu maddede esas olan aylığın aralıksız olarak 4 dönem boyunca alınmamasıdır. Aylıkların düzensiz bir şekilde alınmış olması, 4 dönem aralıksız alınmama şartını sağlamadığından, aylığın feshedilmesine neden olmayacaktır.